Các loại củ là thực phẩm đã quá quen thuộc trong các bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, nhiều người lại không biết một điều rằng những loại củ này đều được thu hoạch trước khi cây ra hoa. Vậy có ai thắc mắc tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa không nhỉ? Mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ lý do nhé!
Nội dung chính
Tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa?
Đây là một câu hỏi rất quen thuộc trong chương trình THCS môn Sinh học, tuy nhiên chưa chắc ai cũng có thể lý giải vấn đề này. Chắc hẳn nhiều người chưa biết, các loại củ chsung ta ăn thường ngày chính là rễ đã bị biến đổi. Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, rễ cây hấp thụ các chất dinh dưỡng có trong đất, sau đó dần dần phình to ra và trở thành củ. Một số loại cây rễ củ rất quen thuộc như: củ sắn, củ khoai lang, củ khoai tây, củ cải, su hào, cà rốt… Khi mới trồng, các bạn đều có thể thấy rễ của chúng rất nhỏ, như các cây rau bình thường khác. Tuy nhiên, khi nhổ lên thì rễ đã phát triển thành củ và trở thành thực phẩm cung cấp nhiều dưỡng chất cho con người.
Lượng dinh dưỡng có trong củ sẽ không đào thải ra bên ngoài môi trường mà cung cấp một phần cho hoạt động sinh trưởng và phát triển của cây. Đặc biệt, khi cây bắt đầu đơm hoa, nguồn dinh dưỡng có trong củ sẽ chuyển hóa trực tiếp để thúc đẩy quá trình thụ phấn của hoa. Chính vì thế, hoa càng phát triển thì củ càng dần mất đi chất dinh dưỡng tích trữ và ngày càng teo nhỏ lại. Đây cũng là lúc cây rễ củ phát triển kém chất lượng nhất. Như vậy người làm nông khó có thể thu được năng suất lớn nhất.
Lưu ý khi thu hoạch cây rễ củ
Chọn giống cây phù hợp
- Cần chọn cây khỏe mạnh, ngọn phát triển tốt, cân đối, không bị dị hình, rễ chớm đáy bầu, không có những biểu hiện của việc nhiễm sâu bệnh.
- Ngoài ra, cần cân nhắc chọn giống có năng suất phù hợp với đất trồng( dù có cây có năng suất lớn nhưng trồng đất khô cằn thì cũng không thu được nhiều lợi ích).
Chuẩn bị đất
- Đất canh tác nên chọn xa khu công nghiệp, bệnh viện, nhà máy… hay những nơi bị ô nhiễm nguồn nước hoặc nước thải chưa xử lý. Bởi củ thu hoạch sẽ sinh trưởng và phát triển trực tiếp dưới đất, khi tưới nước nhiễm chất thải hay bị ảnh hưởng bởi cá hoạt động của nhà máy, xí nghiệp thì chất lượng, độ an toàn của cây sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
- Nên chọn đất thịt nhẹ, cát pha, tơi xốp hoặc nhiều mùn để cây có điều kiện phát triển tốt nhất
- Khi cày xới đất, chú ý vệ sinh sạch sẽ, nhặt rác rưởi như cỏ dại, túi nilon… xung quanh khu đất để tránh ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây.Lưu ý không nên luống theo chiều dọc của đất bởi khi mưa xuống, nước sẽ rửa trôi đất màu
Bảo vệ đất
- Trồng cây theo đường đồng mức, lên xuống vuông góc với độ dốc
- Đất loại tốt và trung bình thì nên trồng cây với khoảng cách 1,0 x 1,0m( tương đương khoảng 10.000 cây/ha)
- Đối với đất xấu thì nên trồng cây với khoảng cách 1,o x 0,8m và 0,8 x 0,8m( tương đương khoảng 12.500 cây/ha và 16.000 cây/ha)
- Đối với các diện tích đất trồng đan xen có thể trồng với khoảng cách là 1,2 x 0,6m/ cây hoặc 1,2 x 0,8m/ cây( tương đương khoảng 11.000 cây/ ha và 14.000 cây/ ha)
Trồng cây và chăm sóc
- Trước khi gieo hạt 1 – 2 ngày, cần bón lót phân vào luống để tạo lớp nền tốt cho cây
- Nguồn nước để tưới tiêu phải đảm bảo không ô nhiễm, không nhiễm các chất độc hại để đảm bảo an toàn cho người dùng sau khi sử dụng củ thu hoạch.
- Lượng nước tưới tiêu cần cung cấp vừa đủ, không nên tưới quá nhiều khiến củ bị ngập úng, hỏng, thối, làm mất công mất sức chăm sóc mà không thu được kết quả gì.
- Một ngày nên tưới 2 lần là hợp lý
Phân bón phù hợp
Mỗi loại rau củ lại cần có liều lượng dinh dưỡng khác nhau. Vì vậy, bạn cần nghiên cứu nhu cầu dinh dưỡng của cây rễ củ trước khi tiến hành bón phân để hiệu quả thu hoạch cao nhất.
Ví dụ:
– Củ cải sẽ có lượng phân bón cho 1ha/ vụ như sau:
- Phân chuồng: 15m3
- Phân hóa học( nguyên chất): 30kg N, 10kh P205 và 35kg K20
– Còn cà rốt sẽ cần lượng phân bón cho 1ha/ vụ như sau:
- Phân chuồng hoại: 40m3
- Vôi: 800 – 1000kg
- Hữu có vi sinh: 1000kg
- Phân hóa học( lượng nguyên chất): 150kg N, 150kg P205, 240g K20
Phòng sâu bọ – Trừ cỏ dại
- Ngoài phân bón thì mỗi loại củ cũng có những nguy cơ sau bệnh khác nhau. Với mỗi loại sau lại có những thuốc phòng trừ thích hợp. Vì vậy, bạn cần nghiên cứu kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi tiến hành phun thuốc cho cây để hiệu quả phòng trừ cao nhất. Tránh trường hợp dùng sai thuốc khiến cây bị chết, sâu bệnh cũng không giảm, ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất.
- Trừ cỏ dại cũng là điều cần làm khi trồng bất cứ loại rau củ nào. Cần đảm bảo phun thuốc với lượng phù hợp và đất đủ ẩm cho thuốc ngấm từ 2 – 3cm.
- Bên cạnh việc phun thuốc, nên kết hợp làm cỏ bằng tay để loại bỏ triệt để các vật cản ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
Thu hoạch và bảo quản
- Thu hoạch đúng thời điểm, tránh để đến khi cây trổ hoa mới nhổ lên sẽ làm giảm chất lượng của củ
- Thu hoạch đến đâu nên chế biến đến đó bởi để lâu thì lượng dưỡng chất có trong củ cũng sẽ bị giảm.
Trên đây là câu trả lời cho thắc mắc tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa cùng một số lưu ý khi trồng và thu hoạch cây rễ củ. Hy vọng bạn đọc đã có thêm nhiều kiến thức hữu ích qua những chia sẻ này. Nếu có ý định trồng cây rễ củ tại nhà, đừng quên lưu lại bài viết này để áp dụng thành công và thu được năng suất cao nhất nhé!
